Ν. Φίλης: Για τους δανειστές το υπέρογκο και μη βιώσιμο δημόσιο χρέος αποτελεί μοχλό διαρκών παρεμβάσεων στην οικονομία, την κοινωνία και την πολιτική.

•  Στο Eurogroup της 22ας Μαΐου, παρά τα σκληρά μέτρα που υποχρεωθήκαμε να ψηφίσουμε, δεν επιβεβαιώθηκαν οι ελπίδες μας. Εκεί, για μια ακόμη φορά  αποδείχθηκε ότι οι υπαρκτές διαφωνίες μεταξύ των θεσμών φτάνουν μέχρι ένα σημείο.
•  Για τους δανειστές το υπέρογκο και μη βιώσιμο δημόσιο χρέος αποτελεί μοχλό διαρκών παρεμβάσεων στην οικονομία, την κοινωνία και την πολιτική.
•  Η ώρα για τη λύση στο θέμα του χρέους φοβάμαι πως δεν θα έρθει  γρήγορα και δεν θα είναι οριστική. 
• ...η όποια «ρήξη»  δεν θα είναι μια ελληνική ιδιομορφία. Στον σύντομο χρόνο όμως, η ελληνική κυβέρνηση χρειάζεται να αντιδράσει με σαφή στάθμιση του συσχετισμού δύναμης χωρίς αυταπάτες ή βιασύνες και εξασφαλίζοντας την ευρύτερη δυνατή συσπείρωση στο εσωτερικό της χώρας.   Αυτός είναι ο μοναδικός δρόμος για την υπεράσπιση των συμφερόντων του ελληνικού λαού.

Διαβάστε αναλυτικά τη συνέντευξη στην ΑΥΓΗ


1. Οι δανειστές κ. Φίλη δεν φαίνεται να δίνουν λύση στο θέμα του χρέους. Πιστεύετε ότι παγίδευσαν τη χώρα;

Για τους δανειστές το υπέρογκο και μη βιώσιμο δημόσιο χρέος αποτελεί μοχλό διαρκών παρεμβάσεων στην οικονομία, την κοινωνία και την πολιτική. Δεν βλέπετε πως μεγάλες ελληνικές επιχειρήσεις κλείνουν ή αλλάζουν χέρια με τη συμμετοχή ξένων συμφερόντων και την ανοικτή υποστήριξη της τρόϊκα; Δεν βλέπετε τι συνέβη με  τις τράπεζες;

Τι εξυπηρετεί άραγε η επιμονή της τρόϊκα για εργασιακές σχέσεις μακράν των ευρωπαϊκών δεδομένων; Η ώρα για τη λύση στο θέμα του χρέους φοβάμαι πως δεν θα έρθει  γρήγορα και δεν θα είναι οριστική.  Θα γίνουν κάποια βήματα, αυτά που επιδιώκει κυρίως η   Γερμανία, αλλά το χρέος θα αποδειχθεί τώρα ο κρίσιμος παράγοντας για να εκβιαστούν πολιτικές ανακατατάξεις. Άλλωστε,  μόλις προχθές αξιωματούχος του ΔΝΤ έκανε λόγο για την ανάγκη να βρεθεί Έλληνας Μακρόν. Παρά τις όποιες επιμέρους ρυθμίσεις, τις οποίες δεν υποτιμώ,  το χρέος θα παραμείνει το βασικό εργαλείο εξάρτησης της χώρας. Μια κανονιοφόρος που δεν καίει πετρέλαιο...

2. Πιστεύετε ότι τελικά κακώς ψηφίσατε τα μέτρα;

Η κυβέρνηση πίστεψε σε ακριτομυθίες ορισμένων από τους εκπροσώπους  των θεσμών που πράγματι «ήταν πολύ ωραίες για να είναι αληθινές». Θεώρησε ότι μπορούσε να βασιστεί στην επιμονή του ΔΝΤ για ρύθμιση του χρέους και για το λόγο αποδέχθηκε την παραμονή του στο πρόγραμμα (που έχει τεθεί ως απαρασάλευτος όρος από τη γερμανική πλευρά) ψηφίζοντας τις περικοπές στο αφορολόγητο και στις συντάξεις  και συναινώντας στα υψηλά πλεονάσματα για τα επόμενα χρόνια.  Στο Eurogroup της 22ας Μαΐου, παρά τα σκληρά μέτρα που υποχρεωθήκαμε να ψηφίσουμε, δεν επιβεβαιώθηκαν οι ελπίδες μας. Εκεί, για μια ακόμη φορά  αποδείχθηκε ότι οι υπαρκτές διαφωνίες μεταξύ των θεσμών φτάνουν μέχρι ένα σημείο. Υπάρχουν υπέρτεροι στόχοι που πρέπει να εξυπηρετηθούν, όπως η επανατοποθέτηση των σχέσεων ανάμεσα στις δύο μεγάλες δυνάμεις του ευρωατλαντισμού, τις ΗΠΑ και τη Γερμανία, κυρίως δε, η κατασκευή μιας νέας Ευρώπης με αέναη λιτότητα και πολλές ταχύτητες. Η Ελλάδα για δεύτερη φορά αντιμετωπίζεται ως «πειραματόζωο» για ευρύτερες οικονομικοπολιτικές και γεωπολιτικές ανακατατάξεις.

3. Και τι πρέπει να γίνει εάν οι δανειστές δεν δώσουν λύση και παραπέμψουν το θέμα και για μετά τη Σύνοδο Κορυφής; Η ρήξη μαζί τους, για παράδειγμα, μπορεί να αποκλειστεί ως λύση;

Ανέφερα παραπάνω την «τοιχογραφία» μέσα στην οποία πρέπει να εντάξουμε τις σκηνές του ελληνικού προβλήματος. Οι επιτήδειες αναβολές, οι ηθελημένες ασάφειες, η συνεχής μετακίνηση των προθεσμιών και των οροσήμων, για τις οποίες δίκαια διαμαρτύρονται ο πρωθυπουργός Αλ. Τσίπρας και ο ΥΠΟΙΚ Ε. Τσακαλώτος, δεν αποκλείεται σε συνδυασμό με ευρύτερες οικονομικές ή γεωπολιτικές εξελίξεις να επιφέρουν πλήγματα στην ασθενική ελληνική οικονομία κι ακόμη κι αυτή η σταθεροποίηση που βιώνουμε να μετατραπεί ξανά σε υποχώρηση, αντί για την ανάπτυξη που όλοι υπολογίζουμε. Στο σημείο αυτό, υπάρχουν κάποια πολύ επικίνδυνα όρια κι ελπίζω οι εξελίξεις είτε στο προσεχές Eurοgroup είτε ακόμη και σε Σύνοδο Κορυφής, αν χρειαστεί, να είναι τέτοιες που θα αποτρέψουν την αναζωπύρωση της ελληνικής κρίσης.  Χρειαζόμαστε σταθερές και κατά το δυνατόν ισχυρότερες συμμαχίες εντός και εκτός της Ευρώπης. Απομένει, επίσης, να δούμε αν οι άλλες χώρες του ευρωπαϊκού Νότου θα αντιδράσουν μαζί ή η κάθε μια χωριστά σε μια Ευρώπη που υποβαθμίζει το Νότο στη δεύτερη ταχύτητα. Με αυτή την έννοια η όποια «ρήξη»  δεν θα είναι μια ελληνική ιδιομορφία. Στον σύντομο χρόνο όμως, η ελληνική κυβέρνηση χρειάζεται να αντιδράσει με σαφή στάθμιση του συσχετισμού δύναμης χωρίς αυταπάτες ή βιασύνες και εξασφαλίζοντας την ευρύτερη δυνατή συσπείρωση στο εσωτερικό της χώρας.   Αυτός είναι ο μοναδικός δρόμος για την υπεράσπιση των συμφερόντων του ελληνικού λαού.

4. Η επόμενη αξιολόγηση εκτιμάτε ότι θα είναι επίσης δύσκολη; Και γιατί;

Θα είναι δύσκολη και αν επιβεβαιωθεί το προηγούμενο της 2ης αξιολόγησης θα αποδειχθεί δυσκολότερη. Έχουμε πλέον την πείρα ότι πολλά από τα θέματα που κλείνουν στη μια αξιολόγηση ανοίγουν στην επόμενη με τρόπο χειρότερο για τα ελληνικά συμφέροντα. Με δεδομένο μάλιστα ότι η τελική αξιολόγηση προβλέπεται να γίνει τον Ιούλιο του 2018, αντιλαμβάνεστε ότι κάθε άλλο παρά βρισκόμαστε σε ένα «καθαρό μονοπάτι». Πόσο μάλλον που παραμένουν αβέβαιες και οι συνθήκες εξόδου της χώρας στις αγορές αν δεν υπάρξουν μάλιστα κάποιες ρυθμίσεις για το χρέος. Βλέπετε ότι ούτε καν το περίφημο QE  έχει εξασφαλιστεί μέχρι στιγμής.

5. Τελικά το πρόγραμμα βγαίνει κ. Φίλη; Και υπό ποίες προϋποθέσεις;

Από την πλευρά των συμφερόντων των δανειστών το πρόγραμμα βγαίνει με θυσίες του ελληνικού λαού που το αντίκρισμά τους δεν είναι εξασφαλισμένο. Από την πλευρά των συμφερόντων της χώρας που υπερασπίζεται η κυβέρνηση και ιδιαίτερα από την πλευρά των θυμάτων της κρίσης,  το πρόγραμμα θα βγει μόνο αν υπάρξει αποφασιστική ρύθμιση του χρέους και πάνω σε αυτή τη βάση επανυπολογιστούν τα αναγκαία πλεονάσματα, που πρέπει να είναι κατά πολύ χαμηλότερα και να μην πνίγουν την ανάπτυξη, όπως έγινε το 2016 με το πλεόνασμα - μαμούθ 4,2% του ΑΕΠ . Αν, επίσης,  τους επόμενους μήνες δοθεί έμφαση στην αντιμετώπιση της ανεργίας, στην ανασυγκρότηση του κοινωνικού κράτους και στην προώθηση βαθιών δημοκρατικών μεταρρυθμίσεων,  ειδικά στους τομείς που δεν υπάρχουν μνημονιακοί καταναγκασμοί. Δεν θα βγούμε από το πρόγραμμα ούτε με την παράταση του καθεστώτος του μνημονίου παρά την τυπική λήξη του, ούτε επιστρέφοντας στις παθογένειες που οδήγησαν στην κρίση.

6. Μήπως τελικά η λύση των εκλογών είναι προσφορότερη; Ώστε το Πρόγραμμα να το υλοποιήσουν δυνάμεις που ιδεολογικά συμφωνούν μαζί του; Κάποιοι, άλλωστε, εκτιμούν πως αν η Αριστερά υλοποιήσει τα μέτρα, θα υποστεί στρατηγική ήττα...

Ο λαός κάλεσε την Αριστερά στα δύσκολα. Μπορεί να μην αποδειχθήκαμε έτοιμοι, αλλά είμασταν και είμαστε έντιμοι. Μην ξεχνάτε ότι μία από τις μήτρες της κρίσης υπήρξε η διαφθορά που σε όλη τη διάρκεια της διακυβέρνησής τους κάλυπταν η ΝΔ και το ΠΑΣΟΚ. Εργαζόμαστε με πρόγραμμα τετραετίας. Πάντοτε, βέβαια, μέσα στις συνταγματικές δυνατότητες είναι και η προσφυγή νωρίτερα σε εκλογές. Όχι ως επιλογή ηρωϊκής εξόδου αλλά ως στρατηγική επιλογή για να παραμείνει η Αριστερά ένας από τους δύο βασικούς –κοινωνικούς πόλους που θα καθορίζουν την πορεία της χώρας. Αναγκαζόμαστε να υλοποιούμε ένα πρόγραμμα που δεν μας ανήκει. Αξιοποιώντας όλες τις ρωγμές και τις δυνατότητες που διευρύνουν τα δικαιώματα των πολιτών. Θα ήταν αποτελεσματικότερη η παρέμβασή μας αν καταφέρναμε να ενεργοποιήσουμε τη λαϊκή κινητοποίηση ακόμη και κριτικά απέναντί μας. Δεν σας παραξενεύει ότι οι αντίπαλοί μας δεν μπορούν να ενεργοποιήσουν την όποια, σημαντική είναι αλήθεια, δυσαρέσκεια  υπάρχει απέναντι στην κυβέρνηση; Ενώ, η τρόϊκα εσωτερικού με επικεφαλής τον κ. Μητσοτάκη υπόσχεται «μέτρα κι άλλα μέτρα» και περαιτέρω συρρίκνωση του κοινωνικού κράτους και των δικαιωμάτων των πολιτών.

7. Επιμένετε στην ανάγκη αναδιάρθρωσης της κοινοβουλευτικής πλειοψηφίας με τη Δημοκρατική Συμπαράταξη αντί των ΑΝΕΛ; Γιατί κ. Φίλη; Και υπό ποίες προϋποθέσεις μπορεί να συμβεί;

Έχω μιλήσει για την ανάγκη μετά τις εκλογές να αναζητηθούν σημεία επαφής ανάμεσα στην Αριστερά και το Κέντρο, υπό την προϋπόθεση όμως, ότι οι διάφοροι πολιτικοί σχηματισμοί του Κέντρου θα απεξαρτηθούν από τη νεοφιλελεύθερη στρατηγική και τις σκέψεις για εκ νέου συνεργασία με τη δεξιά. Φαίνεται ότι κάτι τέτοιο δεν είναι ώριμο, γι` αυτό και η Δημοκρατική Συμπαράταξη συνεχώς περιορίζεται σε χαμηλά εκλογικά ποσοστά και σε εσωτερική περιδίνηση.

8. Πολλοί εκτιμούν πως η στρατηγική σας είναι να αναδειχθείτε αρχηγός της εσωκομματικής αντιπολίτευσης του Αλέξη Τσίπρα. Τι απαντάτε;

Δεν με ενδιαφέρει αυτός ο ρόλος. Στη διαδρομή μου στην Αριστερά δεν έπαιξα προσωπικά παιχνίδια. Με ενδιαφέρει η ανασυγκρότηση του ΣΥΡΙΖΑ μέσα από την κινητοποίηση των μελών του και του κόσμου της Αριστεράς, τη διαμόρφωση συλλογικών-δημοκρατικών διαδικασιών, ως θεμέλιο ενός κόμματος της Αριστεράς είτε είναι στην κυβέρνηση είτε στην αντιπολίτευση. Κάτι τέτοιο προϋποθέτει την ειλικρίνεια στις σχέσεις με την κοινωνία και τη διαμόρφωση των συνθηκών της αριστερής διακυβέρνησης όχι με βάση επικοινωνιακά τρυκ, ούτε με την  αναζήτηση, επισφαλών μάλιστα, ερεισμάτων σε διάφορα επιχειρηματικά, μιντιακά ακόμη και οπαδικά συμφέροντα, αλλά με την  επιμονή σε ένα σχέδιο ανασυγκρότησης με επίκεντρο την εργασία και τη δημοκρατική αναγέννηση της χώρας. Άλλωστε, οι τελευταίες εξελίξεις στα μίντια αποδεικνύουν ότι παλιά και νέα διαπλοκή τα βρίσκουν, «σβήνοντας» δάνεια 400εκ. ευρώ (όσο το σύνηθες δημοσιονομικό κενό!) και την πληρώνουν οι εργαζόμενοι στα ΜΜΕ και η ενημέρωση των πολιτών. Σε ό, τι αφορά στα κανάλια, επείγει να γίνει ο διαγωνισμός για λόγους στοιχειώδους νομιμότητας, την οποία υπονόμευσε το παλιό πολιτικό σύστημα και εξακολουθεί να αρνείται η ΝΔ.

9. Αλήθεια κ. Φίλη “εθνική συνεννόηση” για το χρέος μπορεί να υπάρξει;

Πάντοτε είναι αναγκαία η εθνική συνεννόηση αρκεί να μην είναι ένα σύνθημα που θα καμουφλάρει την τυφλή αντιπολίτευση. Σας εξήγησα ότι η παγίδα που αντιμετωπίζουμε δεν αφορά μόνο την κυβέρνηση. Θα αποδειχθεί ότι αφορά στο σύνολο του πολιτικού συστήματος. Η 15η Ιουνίου φαίνεται να είναι ένα κρίσιμο ορόσημο. Ανάλογα με τις εξελίξεις, πρέπει να είμαστε έτοιμοι για πρωτοβουλίες ενημέρωσης και διαλόγου μεταξύ των πολιτικών δυνάμεων του δημοκρατικού τόξου.