Τα Πετροδολάρια του ISIS

Πως και από ποιους χρηματοδοτείται το Ισλαμικό Κράτος. Ο ύποπτος ρόλος των μοναρχιών του Περσικού Κόλπου και της Τουρκίας



Tου ΜΩΥΣΗ ΛΙΤΣΗ στο oikonomiallomati.blogspot.gr

Λαθρεμπόριο πετρελαίου και αρχαιοτήτων, εκβιασμοί και λύτρα αλλά και δωρεές… από τα πλούσια κράτη του Περσικού Κόλπου είναι μερικές από τις πηγές χρηματοδότησης του Ισλαμικού Κράτους. Το ΙΚ άλλωστε έχει τεράστιες χρηματοδοτικές ανάγκες, καθώς ελέγχει πλέον μία περιοχή στην οποία κατοικούν 8 - 10 εκατ. άνθρωποι και έχει στρατολογήσει στις τάξεις του περί τους 100.000 μαχητές τους οποίους πρέπει να πληρώνει…


Ας ξεκινήσουμε από το πρώτο, για το οποίο ούτως ή άλλως εξακολουθεί να χύνεται άπλετο αίμα στις χώρες της Μέσης Ανατολής. Όπως έγραφαν πρόσφατα και οι «Financial Times», «το πετρέλαιο είναι ο μαύρος χρυσός που χρηματοδοτεί τη μαύρη σημαία του Ισλαμικού Κράτους - κινεί την πολεμική του μηχανή, παρέχει ηλεκτρισμό και δίνει τη δυνατότητα στους τζιχαντιστές να διαθέτουν ένα σοβαρό ατού κατά των γειτόνων τους».

Από το 2013 που η τρομοκρατική οργάνωση εμφανίστηκε στη σκηνή της Συρίας, πολύ πριν να καταφέρει να βάλει χέρι στα πετρέλαια της Μοσούλης στο Ιράκ, θεωρούσε το πετρέλαιο βασικό συστατικό του οράματός της για τη δημιουργία ενός νέου χαλιφάτου και τη χρηματοδότησή του.

Το μεγαλύτερο μέρος του πετρελαίου που το Ισλαμικό Κράτος ελέγχει, βρίσκεται στην πλούσια σε «μαύρο χρυσό» ανατολική περιοχή της Συρίας, όπου κατάφερε να πατήσει πόδι το 2013. Παράλληλα το Ισλαμικό Κράτος κατάφερε να αποκτήσει τον έλεγχο των πετρελαίων της Μοσούλης στο βόρειο Ιράκ και του Κιρκούκ στα ανατολικά. Από την πρώτη ημέρα που οι μαχητές του Ισλαμικού Κράτους απέκτησαν τον έλεγχο των πετρελαιοπηγών, άρχισαν εργασίες και προώθηση του πετρελαίου στην αγορά.

Το πετρέλαιο μάλιστα που ελέγχουν οι τζιχαντιστές, χρησιμοποιείται και για περιοχές με τις οποίες τυπικά βρίσκονται σε πόλεμο, όπως ο εξεγερμένος συριακός βορράς, καθώς η περιοχή εξαρτάται από τα καύσιμα των τζιχαντιστών για την επιβίωσή της. Νοσοκομεία, καταστήματα και μηχανήματα τα οποία χρησιμοποιούνται για να καθαρίσουν τα συντρίμμια, δουλεύουν με γεννήτριες το ρεύμα των οποίων παράγεται από το πετρέλαιο του ΙΚ.

«Οποιαδήποτε στιγμή, το ντίζελ μπορεί να κοπεί. Χωρίς ντίζελ - το ΙΚ γνωρίζει ότι η ζωή μας έχει ολοκληρωτικά τελειώσει», δηλώνει σε σχετικό ρεπορτάζ των «Financial Times» έμπορος πετρελαίου ο οποίο έρχεται κάθε εβδομάδα από το Χαλέπι για να αγοράσει καύσιμα.

Πρόσφατο ρεπορτάζ του BBC έδειξε ότι τα μέλη του ΙΚ συναλλάσσονται μεταξύ άλλων και με το καθεστώς του Σύρου προέδρου Μπασάρ αλ - Άσαντ παρέχοντάς του πετρέλαιο έναντι μετρητών.

Το ΙΚ χρησιμοποιεί ανθρώπους οι οποίοι έχουν εργαστεί στη Σαουδική Αραβία ή αλλού στη Μέση Ανατολή για να διοικούν τις εγκαταστάσεις. Στρατολογεί επίσης στελέχη από τους υποστηρικτές του στο εξωτερικό, καλώντας μηχανικούς γιατρούς και άλλες ειδικότητες να έλθουν για να δουλέψουν, με το αζημίωτο βέβαια, στα πετρέλαια που ελέγχει.

Το πετρέλαιο που ελέγχει το ΙΚ προωθείται και στη διεθνή αγορά μέσω παραδοσιακών δικτύων λαθρεμπορίου και διακίνησης «μαύρου χρήματος» μεταξύ Ιράκ και Τουρκίας, δίκτυα μάλιστα, που όπως διαβάζουμε σε περσινό αναλυτικό ρεπορτάζ του περιοδικού Newsweek, αναπτύχθηκαν ακόμη περισσότερο από εποχής Σαντάμ λόγω του πολυετούς διεθνούς εμπάργκο το οποίο είχε επιβληθεί στο ιρακινό καθεστώς-μία ακόμη απόδειξη ότι οι ιδεοληψίες των Αμερικανών νεοσυντηρητικών για αναμόρφωση του αραβικού κόσμου κατ’ εικόνα και ομοίωση της Δύσης, μέσω της ανατροπής των αυταρχικών καθεστώτων ευνόησε την ανάπτυξη και γιγάντωση του ισλαμικού εξτρεμισμού στην περιοχή.

Η πετρελαϊκή αυτοκρατορία του ΙΚ επεκτείνεται σε μία περιοχή το μέγεθος της οποίας είναι σχεδόν όσο αυτό της Βρετανίας και περιλαμβάνει 300 πετρελαιοπηγές, στο Ιράκ μόνο. Οι πετρελαιοπηγές στο Ιράκ οι οποίες βρίσκονται υπό τον έλεγχο του ΙΚ έχουν παραγωγική δεινότητα 80.000 βαρελιών την ημέρα, ποσότητα η οποία είναι ένα πολύ μικρό μέρος της συνολικής παραγωγικής δυνατότητας του Ιράκ, η οποία ανέρχεται σε τρία εκατ. βαρέλια την ημέρα.

Το ΙΚ ωστόσο έχει καταφέρει να ελέγξει το 60% περίπου της συνολικής παραγωγικής δεινότητας της Συρίας, η οποία, πριν τον εμφύλιο παρήγαγε 385.000 βαρέλια την ημέρα. Ελέγχει επίσης το 10% περίπου, του πετρελαίου του Ιράκ. Δεν διαθέτει πετρελαιαγωγούς, το πετρέλαιο ωστόσο που βγάζει το ΙΚ, πέρα από την κάλυψη των αναγκών της επικράτειας που ελέγχει, μεταφέρεται μέσω φορτηγών και του προαναφερθέντος δικτύου σε χώρες όπως η Τουρκία, όπου ανθεί εδώ και χρόνια το παράνομο εμπόριο εξαγωγών πετρελαίου.

Οι «Financial Times» σε πρόσφατο δημοσίευμά τους αναφέρονται στις ουρές των βυτιοφόρων που μεταφέρουν το πετρέλαιο του ΙΚ στην Τουρκία. Σε συνέντευξή του το 2014 στο CNN, ο Luay al-Khatteeb, διευθυντής του Ιρακινού Ινστιτούτου Ενέργειας, αναφέρει ότι το λαθραίο πετρέλαιο μεταφέρεται με τάνκερ στην Ιορδανία (τα οποία ανήκουν άραγε σε ποιούς;) μέσω της επαρχίας Anbar, στο Ιράν μέσω Κουρδιστάν και στην Τουρκία μέσω Μοσούλης.

Πετρέλαιο με... σκόντο

Τα έσοδα από τις πωλήσεις πετρελαίου, για το οποίο το ΙΚ έχει τη δυνατότητα επεξεργασίας μέσω των διυλιστηρίων που έχει καταλάβει στη Συρία, ανήλθαν σε 100 εκατ. δολάρια το 2014. Το κόστος του βαρελιού του πετρελαίου που πουλά το ΙΚ ανερχόταν σε 20 δολάρια το βαρέλι στα τέλη του έτους πέρυσι, με τις επίσημες διεθνείς τιμές να κατηφορίζουν - η διεθνής τιμή του πετρελαίου αυτή την περίοδο κυμαίνεται στα 40 δολάρια το βαρέλι, ενώ πέρυσι στα μέσα του έτους, η τιμή του πετρελαίου έφθανε έως και τα 100 δολάρια το βαρέλι, με το ΙΚ, να πουλά τότε, σύμφωνα με δημοσιεύματα διεθνών ΜΜΕ, ανάμεσα στα 25 και 60 δολάρια το βαρέλι. Άλλες εκτιμήσεις μιλούν για 500 εκατ. δολάρια το χρόνο έσοδα από την παράνομη διακίνηση πετρελαίου. Το ετήσιο κόστος χρηματοδότησης των μαχητών του ISIS υπολογίζεται σε 360 εκατ. δολάρια.

Το αμερικανικό δίκτυο CNBC φιλοξένησε σε πρόσφατη εκπομπή του αναλύτρια για θέματα ενέργειας η οποία εκτιμά ότι λόγω της πτώσης των διεθνών τιμών του πετρελαίου τα έσοδα του ISIS μειώνονται, από 100.000-110.000 βαρέλια την ημέρα το καλοκαίρι του 2014 σε 40.000 περίπου βαρέλια την ημέρα αυτή την περίοδο.

Ο συνολικός προϋπολογισμός του ΙΚ για το 2014 υπολογίζεται σε 1,2 δισ. δολάρια. Η κυριότερη πηγή εσόδων είναι η φορολόγηση των 8 εκατ. κατοίκων στην επικράτεια που ελέγχει, ωστόσο ως πρόσθετες πηγές αναφέρονται τα ιντερνέτ καφέ, η εξαγωγή φρούτων και λαχανικών ακόμη και η πώληση ηλεκτρικού και αερίου προς την συριακή κυβέρνηση, μέσω των ελεγχόμενων από τον ISIS φραγμάτων αλλά και πηγών αερίου, παράλληλα με την πώληση ναρκωτικών, αλκοόλ, τσιγάρων και κυρίως αρχαιοτήτων.

Το ΙΚ ελέγχει τις εύφορες περιοχές του Ιράκ, όπως η Ανμπάρ και η Νινευή και μαζί τους το 40% της ιρακινής σοδειάς σιταριού, εξαναγκάζοντας τους καλλιεργητές να συναλλάσσονται αποκλειστικά μαζί του.

Τα πετροδολάρια της αδιαφορίας 

Το ΙΚ φέρεται να χρηματοδοτείται και από κυβερνητικές και ιδιωτικές πηγές από τα πλούσια κράτη του Περσικού Κόλπου, τη Σαουδική Αραβία, το Κατάρ και το Κουβέιτ.

Τα αντιδραστικά καθεστώτα του Περσικού, τα πετροδολάρια των οποίων κινούν μεγάλο μέρος της παγκόσμιας οικονομίας, μέσω χρηματιστηριακών επενδύσεων με επίκεντρο το λονδρέζικο Σίτι και την αγορά πολυτελών ακινήτων στην βρετανική πρωτεύουσα, φοβήθηκαν ότι η εξάπλωση της «αραβικής άνοιξης» θα ανέτρεπε το στάτους κβο στην περιοχή και θα οδηγούσε σε «ανεπιθύμητες» για αυτούς κοινωνικές ανατροπές…

Το γεγονός ότι τα πετροδολάρια των μοναρχιών του Περσικού κινούν σε μεγάλο βαθμό τις οικονομίες της Ευρώπης, έχει παίξει καθοριστικό ρόλο στην αποσιώπηση του αντιδραστικού τους ρόλου. Αντιθέτως παρουσιάζονται πολλές φορές ως απόδειξη του «εκμοντερνισμού» στον αραβικό κόσμο.

Οι μοναρχίες του Κόλπου άλλωστε, ουδόλως έχουν ενδιαφερθεί να απορροφήσουν τα εκατομμύρια προσφύγων που συρρέουν στις κατά πολύ φτωχότερες χώρες Ιορδανία και Λίβανο.

Το κρατικό επενδυτικό κεφάλαιο του Κατάρ (Qatar Investment Authority), το οποίο ιδρύθηκε το 2005 από τον τότε Εμίρη του Κατάρ Hamad bin Khalifa Al Thani, στα πλαίσια των φιλοδοξιών τής εκεί ελίτ να μετατρέψει το Εμιράτο σε διεθνές χρηματοοικονομικό κέντρο, έχει επενδύσει τεράστια ποσά σε μετοχές μεγάλων ευρωπαϊκών επιχειρήσεων.

Οι επενδύσεις του Κατάρ στη Βρετανία ανέρχονται σε 30 δισ. δολάρια, στην Γαλλία σε 10 δισ. ευρώ και στη Γερμανία σε 5 δισ. ευρώ. Το επενδυτικό κεφάλαιο του Κατάρ έχει σημαντικά μερίδια σε τράπεζες όπως η Barclays, στις αυτοκινητοβιομηχανίες Volkswagen και Porsche, στην κατασκευάστρια εταιρεία Hochtief και την εταιρεία τροφίμων Sainsbury. Διαθέτει επίσης σημαντικό μερίδιο, άνω του 20%, στην εταιρεία που διαχειρίζεται το χρηματιστήριο του Λονδίνου (London Stock Exchange).

Στη Γαλλία έχει επίσης σημαντικές συμμετοχές σε εταιρείες όπως η Lagardère, Total, EADS, Suez,Veolia και άλλες. Οι επενδύσεις του Κατάρ στη Γαλλία απολαμβάνουν ειδικά προνόμια.

To Κουβέιτ, το οποίο έχει επίσης κατηγορηθεί ότι διοχετεύει κεφάλαια στο ΙΚ και τα παρακλάδια του μέσω «φιλανθρωπιών», είναι ο καλύτερος πελάτης όπλων της Βρετανίας, ενώ η Σαουδική Αραβία και η Ουαχαμπίτικη εκδοχή του Ισλάμ, θεωρείται «ιδεολογικός» και «οικονομικός» σπόνσορας των ακραίων αυτών οργανώσεων - ο Μπιν Λάντεν γόνος πλούσιας σαουδαραβικής οικογένειας έκανε ως γνωστόν για χρόνια μπίζνες με την οικογένεια Μπους και ήταν από τις ηγετικές μορφές των μουτζαχεντίν που πολέμαγαν τους Σοβιετικούς στο Αφγανιστάν την δεκαετία του ’80.

Σύμφωνα με καταγγελίες της Διεθνούς Αμνηστίας στη Σαουδική Αραβία έχουν αποκεφαλιστεί από το 1985 2.000 άτομα, με τα αποκεφαλισμένα σώματά τους να εκτίθενται στις πλατείες ως προειδοποίηση. Από ποιόν άραγε εμπνεύστηκαν οι δήμιοι του ISIS την πρακτική των αποκεφαλισμών χρησιμοποιώντας μάλιστα τα κοινωνικά δίκτυα προκειμένου, με τις μεταδόσεις φρίκης που ποστάρουν, να τρομοκρατήσουν τον μέσο δυτικό πολίτη;

Η Σαουδική Αραβία άλλωστε, έπαιξε σημαντικό ρόλο στην καταστολή της «αραβικής άνοιξης» στο πλούσιο γειτονικό Μπαχρέιν το 2011. Το 2013 επισήμως το βασίλειο πέρασε νόμο με τον οποίο ποινικοποιείται η χρηματοδότηση τρομοκρατικών οργανώσεων όπως η Αλ-Κάιντα, η Αλ-Νούσρα («θυγατρική» της Αλ-Κάιντα στη Συρία) και το ISIS (Ισλαμικό Κράτος).

Κατάρ και Κουβέιτ πάντως, δεν έχουν περάσει σχετική νομοθεσία και σύμφωνα με εκτιμήσεις αμερικανικών ινστιτούτων ιδιώτες από τα κράτη του Περσικού εξακολουθούν να χρηματοδοτούν το ΙΚ. Ο διεθνής τύπος είναι γεμάτος δημοσιεύματα για τον διπλό ρόλο που παίζουν οι μοναρχίες του Κόλπου αλλά και η Τουρκία στη στήριξη που παρέχουν στο ΙΚ.

Τουρκία Διπλό Παιχνίδι

Λίγες ημέρες πριν, η υποψήφια για το χρίσμα των Δημοκρατικών στις ΗΠΑ Χίλαρι Κλίντον καλούσε την Τουρκία να διαλέξει επιτέλους με ποιους θα πάει και ποιους θα αφήσει…, στον πόλεμο κατά του ISIS, ενώ αντίστοιχες παραινέσεις είχαν στο παρελθόν ακουστεί και από τον Αμερικανό Υπουργό Εξωτερικών Τζον Κέρι προς το Κατάρ.

Πρόσφατη έρευνα του Πανεπιστημίου Κολούμπια η οποία δημοσιεύτηκε στην ηλεκτρονική εφημερίδα Huffingtonpost, έχει συγκεντρώσει πλήθος από ειδήσεις που αφορούν αποκαλύψεις για την ενεργό στήριξη που παρείχε η Τουρκία από το 2014 στους μαχητές του ISIS, χωρίς οι αποκαλύψεις αυτές να έχουν προκαλέσει τον αναμενόμενο σάλο, όπως θα περίμενε κανείς, στους κυνηγούς κεφαλών των ευρωπαϊκών και αμερικανικών μυστικών υπηρεσιών. Ακόμη περιμένουμε την ανακοίνωση ονομάτων ή την πολιτική ταυτότητα των υπόπτων που έχουν συλληφθεί για το αντίστοιχο με το Παρίσι μακελειό στην Άγκυρα τον περασμένο Οκτώβριο, στη διάρκεια φιλειρηνικής διαδήλωσης με συμμετοχή Κούρδων, αριστερών οργανώσεων και συνδικάτων.

Η Τουρκία αφήνει συνεχώς να αιωρείται σχέση μεταξύ του Εργατικού Κόμματος του Κουρδιστάν (PKK) και του ISIS, κλιμακώνοντας τις επιθέσεις κατά των πρώτων, ενώ όσες φορές ανήγγειλε στρατιωτικά κτυπήματα κατά των τζιχαντιστών στη Συρία, οι επιθέσεις αφορούσαν τους Κούρδους που μάχονται το Ισλαμικό Κράτος.

Παρά τις κατά καιρούς αποκαλύψεις για το ρόλο που έχουν παίξει οι μοναρχίες του Κόλπου στη χρηματοδότηση και γιγάντωση του ΙΚ και άλλων εξτρεμιστικών οργανώσεων, οι μεγάλες δυνάμεις της Δύσης εξακολουθούν να τους φέρονται με το σεις και με το σας… Κλείνουν τα σύνορα στους πρόσφυγες και δαιμονοποιούν τις υποψίες ότι κάποιοι μέσα στους χιλιάδες που περνούν κυρίως μέσω Ελλάδας και Βαλκανίων στην Ευρώπη, είναι μαχητές του ΙΚ. Τα τραγικά γεγονότα του Παρισιού έδειξαν ότι η στρατολόγηση φονταμενταλιστών γίνεται κυρίως στις τάξεις των υποβαθμισμένων προαστίων του Παρισιού και των Βρυξελλών, τα οποία εδώ και χρόνια έχουν εγκαταλειφθεί ποικιλοτρόπως από τις κεντρικές εξουσίες, παρόλο που σε αυτά κατοικούν Γάλλοι και Βέλγοι κατά τα άλλα, υπήκοοι.

Ένας άλλος εύσχημος τρόπος να φθάνουν λεφτά στους μαχητές του ΙΚ είναι οι «δωρεές», οι «φιλανθρωπίες» και η «ανθρωπιστική βοήθεια». Οι τζιχαντιστές μάλιστα χρησιμοποιούν τις υπηρεσίες εταιρειών που ασχολούνται με εφαρμογές στα κινητά τηλέφωνα, όπως η WhatsApp και η Kik. Η WhatsApp εξαγοράστηκε πέρυσι από την Facebook προς 19 δισ. δολάρια.

Από τις αρχές του Συριακού εμφυλίου το 2001 μέχρι τον Οκτώβριο του 2014, είχαν δοθεί περί τα 200 εκατ. δολάρια ως δωρεές στη Συρία χωρίς επίσημα παραστατικά, σύμφωνα με στοιχεία της Υπηρεσίας Χρηματοοικονομικής Παρακολούθησης (Financial Tracking Service) του ΟΗΕ.

Το ΙΚ με το που κατέλαβε τη Μοσούλη πέρυσι, απέκτησε και τον έλεγχο των υποκαταστημάτων 12 τραπεζών, κατάσχοντας περί το 1,5 δισ. δολάρια. Πάνω από το ένα τρίτο των ιρακινών αρχαιοτήτων βρίσκονται επίσης υπό τον έλεγχό του και ήδη υπάρχουν πληροφορίες για πώληση αρχαίων ευρημάτων, με την Τουρκία να αναφέρεται ως η μεγαλύτερη μαύρη αγορά αρχαιοτήτων από την Μεσοποταμία. Αρχαιότητες πωλούνται επίσης σε τουρίστες στην Ιορδανία. 

Παρελάσεις με Toyota

Έκπληξη προκάλεσαν επίσης τα ρεπορτάζ πολλών αμερικανικών ΜΜΕ πριν από ένα μήνα, τα οποία αναφερόντουσαν στα πολυτελή, τελευταίου τύπου μοντέλα, φορτηγά Toyota που χρησιμοποιούν οι μαχητές του ISIS, πολλά από τα οποία εμφανίζονται να είναι «του κουτιού» στα δεκάδες βίντεο με παρελάσεις τζιχαντιστών που κυκλοφορούν. Φέρονται μάλιστα να έχουν κατασκευαστεί στο Τέξας (!).

Προς το παρόν, δεν έχει λυθεί ο μίτος… της Toyota, με τις αμερικανικές αρχές και την ιαπωνική εταιρεία να δηλώνουν πως ερευνούν το ζήτημα… Οι πωλήσεις Toyota Hilux και Land Cruisers πάντως από 6.000 το 2011 στο Ιράκ, αυξήθηκαν σε 18.000 το 2013, για να περιοριστούν σε 13.000 το 2014.

Πηγές
http://www.ft.com/intl/cms/s/2/b8234932-719b-11e5-ad6d-f4ed76f0900a.html#axzz3rYZ6F31a
http://www.ft.com/intl/cms/s/0/b2c6b5ca-9427-11e4-82c7-00144feabdc0.html#axzz3rYZ6F31a
http://www.newsweek.com/2014/11/14/how-does-isis-fund-its-reign-terror-282607.html
http://www.independent.co.uk/voices/comment/iraq-crisis-how-saudi-arabia-helped-isis-take-over-the-north-of-the-country-9602312.html
http://abcnews.go.com/International/us-officials-isis-toyota-trucks/story?id=34266539
http://www.todayszaman.com/diplomacy_clinton-asks-turkey-to-make-up-its-mind-on-isil_404357.html
http://www.theguardian.com/commentisfree/2014/aug/31/combat-terror-end-support-saudi-arabia-dictatorships-fundamentalism?CMP=share_btn_fb
http://oilprice.com/Energy/Crude-Oil/Who-Is-Buying-The-Islamic-States-Illegal-Oil.html
http://www.manufacturing.net/news/2015/10/isis-illegal-oil-empire-by-the-numbers
http://www.huffingtonpost.com/david-l-phillips/research-paper-isis-turke_b_6128950.html
http://www.ibtimes.com/isis-oil-revenue-islamic-state-makes-money-selling-gas-bashar-assad-new-bbc2-1892370
http://www.theguardian.com/world/2015/oct/15/ankara-bombings-10-more-people-arrested-suspected-isis-pkk-links
http://thelapine.ca/toyota-apologizes-for-giving-isis-free-extra-cup-holders-on-trucks/